Een gewogen gemiddelde is een gemiddelde waarbij sommige waarden zwaarder meetellen dan andere.
Dit wordt veel gebruikt in situaties zoals cijfers op basis van studiepunten, verkoopanalyses of het berekenen van aandelenrendementen.
In dit artikel leer je hoe je een gewogen gemiddelde berekent in Excel en Google Spreadsheets, inclusief voorbeelden en geavanceerde toepassingen.
Wat is een gewogen gemiddelde?
In een gewogen gemiddelde heeft elke waarde een gewicht dat aangeeft hoe belangrijk deze is.
Formule:
Gewogen gemiddelde = (Waarde1 × Gewicht1 + Waarde2 × Gewicht2 + ...) / Som van gewichten
Voorbeeld:
Stel dat een student cijfers 8 en 6 behaalt, met respectievelijke gewichten 3 en 1:
Gewogen gemiddelde = (8 × 3 + 6 × 1) / (3 + 1) = 7,5
Gewogen gemiddelde berekenen in Excel
Methode 1: Handmatige berekening met een formule
Gegevens organiseren:Plaats waarden in kolom A en gewichten in kolom B.
Bereken het totaal van de gewogen som: Gebruik de formule: =SOMPRODUCT(A1:A10; B1:B10). Dit vermenigvuldigt elke waarde met het bijbehorende gewicht en telt de resultaten op.
Bereken de som van de gewichten: Gebruik de formule: =SOM(B1:B10)
Bereken het gewogen gemiddelde: Deel de gewogen som door de som van de gewichten: =SOMPRODUCT(A1:A10; B1:B10) / SOM(B1:B10)
Methode 2: Gebruik van draaitabellen
Gegevens organiseren:Maak een tabel met kolommen voor waarden en gewichten.
Maak een draaitabel:Voeg "Gewichten" toe aan het veld Waarden en stel de som in. Voeg een berekend veld toe om waarden × gewichten te berekenen.
Bereken het gemiddelde:Voeg een berekend veld toe om het gewogen gemiddelde te berekenen.

Gewogen gemiddelde berekenen in Google Spreadsheets
Methode 1: Gebruik van formules
Gegevens organiseren:Plaats waarden in kolom A en gewichten in kolom B.
Bereken de gewogen som: Gebruik de formule: =SOMPRODUCT(A1:A10; B1:B10)
Bereken de som van de gewichten: Gebruik de formule: =SOM(B1:B10)
Bereken het gewogen gemiddelde: Combineer de berekeningen: =SOMPRODUCT(A1:A10; B1:B10) / SOM(B1:B10)
Methode 2: Gebruik van QUERY
Organiseer je gegevens:Zorg dat de gegevens een koptekst hebben, zoals "Waarde" en "Gewicht".
Pas een QUERY toe: Gebruik een QUERY-formule om het gewogen gemiddelde direct te berekenen: =QUERY(A1:B10; "SELECT SUM(A*B)/SUM(B)")

Geavanceerde toepassingen
Gewogen gemiddelden met datumbereiken: Combineer gewichten met datums om tijdgewogen gemiddelden te berekenen: =SOMPRODUCT((A1:A10)*(B1:B10)*(C1:C10=TODAY())) / SOM(B1:B10). Filtert alleen waarden voor vandaag.
Conditionele gewichten: Gebruik een voorwaarde om gewichten te filteren: =SOMPRODUCT((A1:A10)*(B1:B10)*(C1:C10="Categorie1")) / SOM((B1:B10)*(C1:C10="Categorie1"))
Gegevens combineren uit meerdere bronnen: Gebruik IMPORTRANGE in Google Spreadsheets om gewichten en waarden uit meerdere bestanden te combineren.
Veelgemaakte fouten en hoe ze te vermijden
Onjuiste bereikselectie:Zorg ervoor dat waarden en gewichten dezelfde lengte hebben.
Negeren van gewichten met nul:Controleer of alle gewichten valide getallen zijn en geen fouten bevatten.
Verkeerde formules bij filters:Controleer dat gefilterde datasets correct worden meegenomen in SOMPRODUCT.
Kortom:
Een gewogen gemiddelde berekenen is eenvoudig met de juiste functies zoals SOMPRODUCT in Excel en Google Spreadsheets.
Door geavanceerde toepassingen zoals conditionele gewichten en datumberekeningen toe te voegen, kun je complexe analyses uitvoeren.
Experimenteer met deze methoden om nauwkeurige inzichten te verkrijgen!